Ποιος ο ρόλος του ασβεστίου στην ανάπτυξη του παιδιού?

Το ασβέστιο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά για την ανάπτυξη του παιδιού μικροθρεπτικά συστατικά. Το 98-99% του συνολικού ασβεστίου στον οργανισμό βρίσκεται στα οστά και στα δόντια ενώ το υπόλοιπο στο πλάσμα. Επομένως, έχει κατά κύριο λόγο δομικό ρόλο αλλά και λειτουργικό. Βελτιώνει την καρδιακή και τη νευρική λειτουργεία και παίρνει μέρος στην μυϊκή συστολή. Επιπρόσθετα, εμπλέκεται στην πήξη του αίματος, στην αρτηριακή πίεση, στην ενεργοποίηση  ενζύμων και στην λειτουργικότητα των ορμονών.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, ο οργανισμός φροντίζει για την ομοιόσταση του ασβεστίου με στόχο να διατηρεί συνέχεια την επαρκή συγκέντρωση του στο πλάσμα. Σε περίπτωση που το προσλαμβανόμενο μέσω της διατροφής ασβέστιο δεν επαρκεί, ο οργανισμός μέσω του παραθυρεοειδούς αδένα και των νεφρών αποδεσμεύει ασβέστιο από τα οστά. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μη σωστή μεταλλοποίηση των οστών και τον αυξημένο κίνδυνο για κατάγματα στην παιδική ηλικία ή ακόμα και ραχίτιδα. Η μέγιστη οστική πυκνότητα επιτυγχάνεται μέχρι την τρίτη δεκαετία της ζωής του ανθρώπου με συνέπεια η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου ειδικά τα πρώτα χρόνια ζωής να είναι πολύ σημαντική!

Ποιες είναι οι ανάγκες του παιδιού σε ασβέστιο?

Οι ημερήσιες ανάγκες του παιδιού μεταβάλλονται ανάλογα την ηλικία, το φύλο (στην εφηβεία τα αγόρια έχουν λίγο μεγαλύτερες ανάγκες από τα κορίτσια) και το στάδιο ανάπτυξης. Οι μεγαλύτερες ανάγκες συναντώνται στην προεφηβική-εφηβική ηλικία όπου η σκελετική, μυϊκή και ενδοκρινική ανάπτυξη προχωρά ταχύτατα.

1 μερίδα ισοδυναμεί με:

• 1 ποτήρι γάλα (250ml)
• ½ ποτήρι συμπυκνωμένο γάλα εβαπορέ (125ml)
• 1 κεσεδάκι γιαούρτι (200γρ)
• 1 κομμάτι σκληρό τυρί μεγέθους σπιρτόκουτου (30γρ) π.χ. φέτα, γραβιέρα
• 2 κουταλιές της σούπας μαλακό τυρί (60γρ) π.χ. κατίκι, μυζήθρα, ανθότυρο
• 1 φέτα τυρί για τοστ (30γρ)

Το παιδί που δεν τρώει γαλακτοκομικά μπορεί να έχει επαρκή πρόσληψη ασβεστίου ?

Η αποχή από τα γαλακτοκομικά δυστυχώς είναι ένα συχνό φαινόμενο στην παιδική και εφηβική ηλικία. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι ώστε ένα παιδί που δεν καταναλώνει αυτή την ομάδα τροφίμων (είτε επειδή τα έχει αποκλείσει το ίδιο είτε λόγω αλλεργίας/δυσανεξίας) να φτάσει την προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου, αναζητώντας εναλλακτικές πηγές πρόσληψης.

Θα πρέπει να τονιστεί πως η μέγιστη απορρόφηση του ασβεστίου έρχεται από τα γαλακτοκομικά (γάλα, τυρί και γιαούρτι), είτε αυτά είναι πλήρη σε λιπαρά είτε light, και πως το γεγονός ότι κι άλλα τρόφιμα περιέχουν αντίστοιχη ποσότητα ασβεστίου δεν σημαίνει πως χαρακτηρίζεται και από την ίδια βιοδιαθεσιμότητα στον οργανισμό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γάλα αμυγδάλου το οποίο ενισχύεται από τις βιομηχανίες με ασβέστιο. Ωστόσο , το ασβέστιο αυτό απορροφάται από τον οργανισμό σε πολύ μικρότερο ποσοστό από αυτό που υπάρχει φυσικά στα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Εναλλακτικές πηγές ασβεστίου

• μικρά ψάρια (σαρδέλες, γαύρος κλπ) που τρώγονται με το κόκαλο (50gr σαρδέλες έχουν ασβέστιο ίσο με ποτήρι/250mL γάλα πλήρες ή light)
• ξηροί καρποί όπως αμύγδαλα (32 αμύγδαλα έχουν ασβέστιο ίσο με 1 ποτήρι/250mL γάλα πλήρες ή light)
• ταχίνι (4κσουπας ταχίνι έχουν ασβέστιο ίσο με ποτήρι/250mL γάλα πλήρες ή light)
• κόκκινα φασόλια
• αποξηραμένα σύκα
• μπρόκολο, σπανάκι, μπάμιες
• κάρδαμο
• πολύσπορο ψωμί
• δημητριακά ενισχυμένα με ασβέστιο

Επιμέλεια: Μαρία Μιχαλοπούλου, MSc., Συνεργάτιδα του γραφείου.