Το φυλλικό ή φολικό οξύ είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη του συμπλέγματος Β. Παίζει καθοριστικό ρόλο στην σύνθεση του DNA και την ομαλή κυτταρική διαίρεση. Οι ανάγκες σε φυλλικό οξύ αυξάνονται κατά την κυήση. Επίσης γνωρίζουμε ότι η έλλεψη φυλλικού οξέος αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα στο έμβρυο (Neural tube defects), συνδεέται με πρόωρο τοκετό και μειωμένο βάρος στο βρέφος.
Για τους λόγους αυτούς συνιστάται η κατανάλωση 400mg ημερισίως σε συμπλήρωμα διατρόφης για τις πρώτες 12 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Καλό θα ήταν η κατανάλωση αυτή να ξεκινήσει ως προετοιμασία περίπου ένα μήνα πριν την προσπάθεια για εγκυμοσύνη.
Εκτός του συμπληρώματος και η διατροφή της εγκύου θα πρέπει να είναι πλούσια σε πηγές φυλλικού οξέως όπως : Λαχανάκια βρυξελών, σπανάκι, άσπρα φασόλια, ρεβύθια, μπρόκολο, λάχανο, κουνουπίδι, χυμός πορτοκάλι, συκώτι και δημητριακά εμπλουτισμένα με φυλλικό οξύ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το φυλλικό οξύ είναι εύκολο να καταστραφεί με το εκτεταμένο μαγείρεμα και ιδίως στο πολύ νερό.
Η καφείνη και αυτή όπως το αλκοόλ διαπερνά τον πλακούντα και εισέρχεται στο έμβρυο όπου μπορεί να επηρεάσει την καρδιακή και αναπνευστική του λειτουργία. Πρόσφατες μελέτες σε ανθρώπους έδειξαν ότι υψηλή πρόσληψη καφεινης >600mg ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά στο βάρους του βρέφους. Μόνο μελέτες σε ζώα έχουν συσχετίσει την υψηλή κατανάλωση καφεινης με τερατογένεση.
Γενικά μια μέτρια κατανάλωση καφείνης γύρω στα 200-300mg δεν φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά την κύηση. Περιορισμένη πρέπει να είναι και η κατανάλωση της στο θηλασμό γιατί η καφείνη περνάει στο μητρικό γάλα. Κυριότερες πηγές καφείνης:
1 φλυτζάνι στιγμιαίου καφέ -100mg
1 φλυτζάνι καφέ φίλτρου -200mg
Ι φλυτζάνι δυνατό τσάι -100mg
330ml αναψυκτικό τύπου Cola -28-65mg
1 πλάκα σκούρα σοκολάτα -50 mg
Οι έγκυες γυναίκες εμφανίζουν πρόβλημα δυσκοιλιότητας συνήθως κατά το τέλος της εγκυμοσύνης λόγω μειωμένης κινητικότητας του εντέρου, μειωμένης σωματικής δραστηριότητας και πίεσης στο έντερο από την εγκύμονα μήτρα.
Οι καταστάσεις αυτές μπορεί να αντιμετωσπιστούν με αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών στην διατροφή της εγκύου παράλληλα με αύξηση της λήψης υγρών.
Φυτικές ίνες λαμβάνουμε από τα όσπρια, φρούτα, λαχανικά καθώς και από ψωμί και δημητριακά ολικής άλεσης. Παρακάτω βλέπετε μια λίστα με τις πλουσιότερες τροφές σε φυτικές ίνες.
Όσπρια
Λαχανάκια Βρυξελλών
Λάχανο
Ρεβύθια
Κρεμμύδια
Αρακά
Καλαμπόκι
Μπανάνα
Μούρα
Σταφίδες
Δαμάσκηνα
Σύκα
Ξηρά φρούτα –γενικά
Χουρμάδες
Το αλκοόλ που καταναλώνει μια έγκυος γυναίκα περνάει αμέσως στον πλακούντα και συνεπώς η συγκέντρωσή του στην κυκλοφορία του εμβρύου αυξάνεται. Το συκώτι όμως του εμβρύου αδυνατεί να το μεταβολίσει/ επεξαργαστεί αποτελεσματικά. Η κατανάλωση λοιπόν αλκοόλ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να εμποδίσει την παροχή οξυγόνου στο βρέφος αυξάνοντας τον κίνδυνο νοητικής καθυστέρησης, μειωμένης ανάπτυξης και προβλημάτων όρασης στο έμβρυο. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν συνδεθεί με το σύνδρομο εμβρυικού αλκοολισμού ή αλλιώς Fetal Alcohol Syndrome.
Στην πραγματικότητα ένα μεγάλο ποσοστό κυήσεων δεν είναι πάντα προγραμματισμένες οπότε και η μητέρα έχει καταναλώσει καποιές ποσότητες αλκοόλ πριν ανακαλύψει ότι κυοφορεί. Τις περισσότερες φόρες σε αυτές τις περιπτώσεις ο κίνδυνος είναι πολύ μικρός και η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να διακοπεί μόλις η κύηση γίνει γνωστή!